Gisteren verscheen al een korte update over de uitspraak van de Raad van State van gisteren over een ex-ambtenaar die veel WOB-verzoeken indiende bij de gemeente Zevenaar. Daarna volgde ook een interview op Binnenlands Bestuur:
ZEVENAARSE EX-AMBTENAAR MAAKTE MISBRUIK VAN RECHT
Wouter Boonstra 29 aug 2019 Reageer
De Zevenaarse ex-ambtenaar Paul Kemperman maakt met zijn herhaalde Wob-verzoeken richting de gemeente Zevenaar misbruik van recht, oordeelt de Raad van State in een uitspraak die eerder kwam dan verwacht. ‘De uitspraken van de Raad van State over misbruik van recht zijn een tombola.’
‘Drukmiddel voor schadevergoeding’
Het Zevenaarse college van B&W heeft naar het oordeel van de Raad van State (RvS) aannemelijk gemaakt dat Kemperman de bevoegdheid om Wob-verzoeken in te dienen voor een ander doel gebruikt dan waarvoor die bevoegdheid is verleend, ‘namelijk als drukmiddel om een voor hem conveniërende financiële schadevergoeding te krijgen’. Daarbij verwijst de RvS naar de verklaring van Kemperman tijdens de hoorzitting bij het college dat hij zijn activiteiten, waaronder Wob-verzoeken, zal beëindigen als er een fatsoenlijke financiële regeling komt en excuses worden aangeboden. Dat Kemperman de informatie die hij ontvangt naar aanleiding van de Wob-verzoeken wil gebruiken om een boek te schrijven, maakt het vorenstaande niet anders, aldus de RvS. ‘Daarbij is van belang dat hij deze stelling niet heeft onderbouwd en eerder in de procedure niet naar voren heeft gebracht.’
Kemperman weigerde verzoek te verduidelijken
Daarnaast wijst de hoogste bestuursrechter erop dat de Centrale Raad van Beroep (CRvB) al in haar uitspraak van 19 maart 2015 stelt dat niet is gebleken dat het college over nog meer stukken beschikt die van belang zijn voor Kemperman in verband met de door hem gevraagde schadevergoeding wegens zijn strafontslag dan de stukken die reeds aan hem zijn verstrekt. Alle op de raadsenquête betrekking hebbende stukken, voor zover deze op Kemperman betrekking hebben, zouden eveneens beschikbaar zijn gesteld. Verder mocht van Kemperman worden verwacht dat toen hij opnieuw een omvangrijk Wob-verzoek deed hij op bijgevoegde lijst aangeeft welke stukken hij al had gekregen. Dat heeft hij geweigerd, omdat hij de lijst duidelijk vond. Nadat het college zijn verzoek afwees om de reden dat hij zijn verzoek niet wilde verduidelijken heeft Kemperman opnieuw ‘rechtsmiddelen aangewend’.
Misbruik van bevoegdheid
Anders dan de rechtbank vindt de Raad van State dat Kemperman om bovenstaande redenen en gelet op de inhoud van zijn Wob-verzoeken en zijn procesgedrag misbruik maakt van de bevoegdheid om Wob-verzoeken in te dienen. Er is volgens de Raad van State sprake van onevenredigheid tussen het met die verzoeken gediende belang en de belasting die het beslissen hierop oplevert voor het college van Zevenaar.
Financieel gewin
Anders dan de zaak waarin de Raad van State vorige week uitspraak deed is nu dus wel sprake van misbruik van recht. ‘De Raad van State blijft zoekende in deze misbruik van recht-zaken’, reageert advocaat bestuursrecht Cornelis van der Sluis, gespecialiseerd in de Wob, op de uitspraak. Elke zaak wordt op zichzelf beoordeeld. ‘Nu zoomt men, zoals wel vaker, in op het doel van Kemperman, wat kennelijk tijdens de zitting naar voren kwam. Dat lijkt een ander doel dan hij wat hij in het interview met Binnenlands Bestuur noemde. Dat doel komt helemaal niet voor in de uitspraak. Heeft hij het wel duidelijk naar voren gebracht of heeft de Raad van State het niet willen horen? En ja, wellicht schrijft hij een boek, maar dat heeft hij kennelijk niet eerder naar voren gebracht en kan hij ook niet verder aantonen. Hoewel in andere gevallen het maken van een database wel als redelijk doel werd beschouwd helpt het Kemperman nu dus niet dat hij zegt een boek te schrijven. En dus haakt de Raad van State vooral in op wat hij een vorige keer heeft geroepen: dat hij een schadevergoeding wil. Het is uit andere zaken duidelijk geworden dat de Raad van State veel gewicht toekent aan het vermeende doel om er financieel wijzer van te worden. Denk aan de zaken waarbij het innen van dwangsommen en proceskostenvergoedingen speelden.’
Tombola
De omvang van het Wob-verzoek is zo ruim dat het hem parten speelt, denkt Van der Sluis. ‘Kennelijk heeft hij al veel informatie gehad en heeft hij niet adequaat gereageerd op verzoeken om duidelijk te maken wat hij nu nog wenst.’ Van der Sluis concludeert dan ook: ‘Het financiele oogmerk, in combinatie met andere feiten maken het misbruikverhaal voor de Raad van State rond. Toch blijft het voor de praktijk gevoelsmatig een tombola.’ In de uitspraak van vorige week gaat de RvS immers een andere kant op. ‘Toen was het aantal verzoeken niet relevant. Dezelfde dag was er nog een andere uitspraak over gegevensverwerking in Lochem, waarin ook geen misbruik werd vastgesteld, terwijl er daar meerdere verzoeken waren gedaan. Het valt daar ook niet uit te sluiten dat het om financiën is te doen. De uitspraken zijn casuïstisch en niet eenduidig. Er is geen duidelijkheid over of Wob-verzoeken wel of niet redelijk zijn. Het wel of niet spreken van misbruik van recht blijft dus een tombola en het blijft ook oppassen voor de overheid om hier al te snel van te spreken.’